حتما دسته بندی سازهای مختلف به گوشتون خورده. امروز توی وبسایت آکادمی پورپروین میخوایم انواع دسته بندی، کاربرد هرکدوم از دسته ها، نوع هارمونیک های هر دسته و گستره های صوتی اونها رو باهم بررسی کنیم.

دسته بندی اسامی آلات موسیقی با تصویر

آلات موسیقی به طور کلی به چهار دسته اصلی تقسیم میشن:

• سازهای بادی
• سازهای کوبه ای
• سازهای زهی
• سازهای کلاویه دار
• سازهای برقی ( الکتریک )

از سازهای بادی شروع میکنیم، سازهای بادی خودشون به سه دسته دیگه تقسیم میشن :

• ساز های بادی برنجی
• ساز های شستی دار بادی
• سازهای بادی چوبی

ساز های بادی چوبی نوستالژی های الت موسیقی

ساز های بادی چوبی به طور معمول از جنس چوب آبنوس یا نی خیزران ساخته میشن. لازم به ذکر هستش که عنوان بادی چوبی برای این سازها لزوما به معنی از جنس چوب یا فلز برنج بودنشون نیست و دلیل این نام گذاری بخاطر نوع صدایی که تولید میکنن هست. مثلا ساز فلوت نوعی ساز بادی چوبی هستش ولی بدنه این ساز از جنس فلز یا گاها پلاستیک هست.

از آلات موسیقی با قیمت مناسب می توان به ساز های شستی دار بادی اشاره کرد

ساز های شستی دار بادی سازی هستش که بخشی از اون به عنوان شستی توی اون ها وجود داره. این ساز ها برای تولید صدا یا تغییر نت از نیروهای مکانیکی یا الکتریکی استفاده میکنن. مثلا اُرگ، آکاردئون ، ساز دهنی و نی انبان جزو این دسته از سازها هستن.

ساز های بادی برنجی

ساز های بادی برنجی ساز های ترومبونَ، ترومپت، شیپور، ساکسیفون و… جزو این دسته بندی هستن، به طور معمول این دسته از ساز ها از جنس مس، برنج و بعضاً نقره هستند.

جدول زیر اسامی تعدادی  از سازهای بادی ( هرنوع ) رو نشون میده :

ساز های کوبه ای

سازهای کوبه ای به ساز هایی میگن که تولید صداشون با تکون دادن، کوبیدن، خراشیدن یا مالشِ ساز انجام میشه. ساز های کوبه ای اکثرا جنبه ی ریتمیک دارن و برای وظیفه اصلی این سازها نگه داشتن ریتم موزیک هستش. از این دسته میشه به ساز هایی مثل درامز، هنگ درام، کوزه، کاخُن، تمپو، دهل، طبلا، زنبورک، سِنج، ماراکاس، مثلث، دمام، دامارو، طبل، تیمبال، تنبک، دایره، دف اشاره کرد.

سازهای کوبه ای رایج در جدول زیر :

سازهای زهی

شاید توی سطر بعدی که میخوایم سازهای زهی رو معرفی کنیم، اسم یا شکل این سازها به گوشتون آشنا تر باشه.

سازهای زهی به سه تا دسته تقسیم میشه.

اول از همه بحث سازهای زهی زخمه ای رو باز میکنیم.

توی این نوع ساز، لرزش و ارتعاش زه که به معنی سیم هستش، از طریق زخمه زدن با انگشت های دست ایجاد میشه. همین دسته، خودش چندتا زیرمجموعه داره مثل از زخمه ای ناخی، دست چپ، شلاقی !

مثال هایی از سازهای زهی زخمه ای :

شاید جالب باشه اینجا به شباهت و تفاوت ظاهری، تعداد سیم ها و صدایی که تار و سه تار تولید میکنن هم اشاره کنیم.

تار و سه تار به طور معمول 25 پرده دارن که به شکل 3 تایی یا 4 تایی روی دسته ساز بسته شدن. پرده بندی در هردو طبق فواصل دستگاه شور یا سُل تنظیم میشن.

همونطور که قبل تر گفتیم پرده های اصلی به صورت سه تایی یا چهار تایی بسته میشن و هردو سیم هایی با اسامی یکسان ( دو – سل – دو – دو ) دارن. و انگشت گذاریشونم یکی هستش.

حالا میرسیم به تفاوت این دوساز خوش صدا ( تار و سه تار )

دسته تار مقداری از سه تار ضخیم تر هستش. سه تار 4 تا سیم داره اما تار 6 تا سیم. سه تار صدای زیرتری نسبت به تار داره و همچنین صدای کمتر و ضعیف تر و سوزناک تری نسبت به تار داره. روی کاسه تار، یه لایه پوست قرار گرفته که باعث تولید صدایی پرطنین و وسیع میشه. اما روی کاسه ی سه تار یه صفحه چوبی قرار گرفته.

صدای سه تار در معرض تغییرات آب و هوایی دچار تغییر نمیشه ولی تار به دلیل پوستی که قبل تر اشاره کردیم با تغییرات هوایی، تغییر پیدا میکنه و معمولا کوکش به سمت بم تر شدن میره.

کاسه ی ساز سه تار معمولا ملاقه ای شکل هست و از ترکه های چوب ساخته میشه، درمقابل، کاسه ی تار از کنده ی درخت توت ساخته میشه. مورد دیگه ای که تار و سه تار در اون باهم تفاوت دارن، مضراب هستش، توی سه تار میشه با ناخن مضراب صدا رو نواخت و سیم با یه حرکت رفت و برگشتی انگشت سبابه از خودش صدا تولید میکنه. اما مضراب تار از فلز برنج ساخته شده و حرکت مچ سبب انرژی تار میشه و مضراب با حرکت بالا و پایینی مچ دست سبب ضربه به سیم میشه.

سه تار خرک کوتاه تری نسبت به تار داره و تار از سه تار وزن بیشتری داره. از لحاظ مالی باید گفت که سه تار از تار قیمت کمتری داره و در آخر سه تار سازی هستش با ظرافت بیشتر اما تار سازی چابک هست که همین موضوع باعث تشبیه سه تار به دختر و تار به پسر شده.

نوع بعدی سازهای زهی، ساز زهی آرشه ای هستش. ارتعاش و لرزش این نوع ساز از طریق آرشه کشی به روی سیم ها به وجود میاد. نمونه هایی از سازهای زهی آرشه ای میتونید توی عکس های پایین ببینید:

دسته ی آخر از ساز های زهی، سازهای زهی کوبشی هستن.

تولید صدا در الت موسیقی زهی کوبشی باید با یه وسیله به حالت چکش مانند روی تارها ضربه بزنید . مثلا ساز سنتور، زایلوفُن، ویبرافون و.. از انواع ساز های زهی کوبشی هستن.

در آخر هم یه جدول کلی از الت موسیقی زهی میذاریم تا اسم همه سازهای زهی رو در کنار هم ببینید:

سازهای کلاویه دار گران قیمت ترین آلات موسیقی

به عنوان آخرین مبحث و دسته بندی مقاله در این مرحله میریم سراغ ساز های کلاویه دار . با توجه به اسم این دسته بندی ، میتونیم بفهمیم به سازهایی که برای تولید صدا نیاز به فشردن کلاویه ( شستی ) دارن گفته میشه. این سازها نسبت به دسته بندیهای دیگه معمولا قیمت بالاتری دارن و عموما به عنوان سازهای غربی شناخته میشن. احتمالا با شنیدن اسم سازهای کلاویه دار یاد پیانو میفتید ولی این دسته بندی وسعتی بیشتر از حرف ها داره.

برخی از سازهای کلاویه دار

پیانو یکی از پر ظرفدار ترین الات موسیقی

حالا بیاین راجع به پیانو که یه جورایی معروف ترین و محبوب ترین ساز کلاویه دار توی دنیا هستش بیشتر صحبت کنیم و اطلاعات بیشتری دربارش کسب کنیم.

پیانو های موجود در بازار ساز های امروز، به دو دسته تقسیم میشن: اولین دسته پیانو های آکوستیک نام گذاری شدن و به دومین دسته میگن پیانو های دیجیتال.

پیانو های آکوستیک، اصلِ پیانو هستن! یعنی زیر کلاویه هاشون سیم قرار داره. با جابجایی یا تغییر ناگهانی هوا کوکش به هم میریزه و نیاز به کوک داره. چکش های مخصوصی که وقتی شما کلاویه رو لمس میکنید اون چکش ها به سیم ها ضربه میزنن روی این نوع پیانو تعبیه شده و جالبه بدونید پیانو آکوستیک به دو دسته دیگه تقسیم میشه!

اولین دسته پیانوهای Upright یا دیواری که سایز کوچک تری دارن و کنج دیوار جای گذاری میشن. دومین دسته پیانو های Grand که بزرگ تر هستن و پشت دار هستن.

پیانو ها رو میتونید توی عکس های زیر ببینید :

پیانوی دیجیتال

همونطور که از اسم دسته ی دوم مشخصه ، دیجیتال و راه اندازی و نوازندگی باهاش وابسته به وجود برق و نیروی الکتریکی هستش. پیانو های دیجیتال نیازی به کوک کردن ندارن. چرا ؟ چون زیر کلاویه های اون ها سیم یا زهی وجود نداره که نیاز کوکش به هم بریزه و نیاز به کوک کردن داشته باشه.

پس صداش رو از کجا میگیره؟ شرکتی که پیانو دیجیتال شما رو ساخته، تک تک کلاویه ها رو از یه پیانوی آکوستیک نمونه برداری و ضبط میکنه و داخل حافظه مجازی پیانو دیجیتال قرار میده.

همچنین بخوانید : همه چیز در مورد نت موسیقی

وقتی شما برای مثال کلاویه ی نت دو وسط رو روی پیانو دیجیتالتون مینوازید، درواقع دارید صدای نت دو وسط پیانوی آکوستیکی که پیانوی دیجیتال شما از اون نمونه برداری شده رو از اسپیکر هایی که روی بدنه پیانو دیجیتال شما تعبیه شده میشنوید.

سازهای برقی از آلات موسیقی جدید

آخرین دسته بندیمون هم طبق فهرستی که ابتدای مقاله بهش اشاره کردیم ساز های برقی ( الکتریک ) هستش. سازهایی که صداشون به وسیله نیروی مکانیکی تولید نمیشه ( خیلی کم شنیده میشه و صدای اصلیشون نیست ). نیروی الکتریکی وظیفه ایجاد صدای این دسته از سازها رو داره.

برای مثال : گیتار الکتریک باید با استفاده از یه کابل مخصوص به یه امپلی فایر وصل بشه. وظیفه امپلی فایر تقویت و صداگیری از ساز و پخش اون با لول اصلی هستش. در این حین میشه از یه مولتی افکت هم استفاده کرد تا افکت های مختلفی به صدای گیتار برقی داد.

اسامی آلات موسیقی جدید

گیتار بیس، کیبورد، سه تار الکتریک، ترمین و سینت سایزر هم جزو این دسته از سازها هستند و برای ایجاد صدا در اونها باید اونها رو از نیروی الکتریکی بهره مند کرد.
امیدواریم این مقاله در شناخت و یادگیری انواع ساز های موسیقی بهتون کمک کرده باشه.

تست صدا و آموزش خوانندگی در آکادمی پورپروین

آکادمی خوانندگی پورپروین، یکی از موسساتی می باشد که پیش از هرکاری سعی می‌کند به هنرجو شناخت انواع آلات موسیقی را آموزش دهد تا هنرجویان در مسیر آموزش خوانندگی دچار آسیب نشوند و بدون هیچ زحمتی به هنر مورد علاقه‌ی خود ادامه دهند.

این آموزشگاه، چنین آموزش‌هایی را در قالب ویدئوهای آموزشی رایگان و پکیج‌ جامع دوره آموزش خوانندگی حرفه‌ای و قدرتمند در اختیار هنرجویان قرار می‌دهد. همچنین برای تست صدا و آموزش خوانندگی می توانید به آکادمی خوانندگی پورپروین مراجعه کنید.