تاریخ و پیدایش موسیقی در ایران و جهان
شناختن مبدأ و منشأ موسیقی اهمیتِ بسیاری داره؛ چون کشف این نکته به شناسایی ماهیت موسیقی کمک بسیاری میکنه، و به همین دلیل هستش که تا امروز دانشمندان و فلاسفه در این باره فرضیات متعددی ارائه کردن، که از بین اونها هربرت اسپنسر، فریدریش نیچه، زیگموند فون هاوزگر، و یوهان گوتفرید فون هردو رو باید نام برد.
تاریخ و پیدایش موسیقی
در دورههای اخیر، دانشمندان و محققان، با تحقیق در احوال ملل ابتدایی, وحشی و نیمهوحشی، راه مطمئنتری برای شناخت هر چه بیشتر تاریخ موسیقی پیدا کردن فرانسویان قبل از دیگران به مطالعه در این باره پرداختن.
نخست ژان-ژاک راسو در اثر خود به نام فرهنگ موسیقی ۱۷۶۷ و بعد از او دولابوردر کتاب تحقیقی درباره موسیقی قدیم و جدید۱۷۸۰ این بحث رو پیش کشیدند. مردم سیاحتپیشه انگلستان هم پس از فرانسویان به تحقیق در این موضوع پرداختن و در این اواخر، آلمانیها تحت عنوان علم موسیقی سنجشی به این تحقیقات رونق بخشیدن.
از همین ابتدای مقاله لازم هست بدونید مطالب گفته شده در اینجا مربوط به تاریخ هستن و طبیعی هستش که یه سری جاها نیاز به فکر و فهم و درک دقیق داره. اما تا حد امکان ساده سازی شده تا همه ی عزیزان بتونن استفاده لازم رو ببرن.
پیدایش موسیقی در ملل در آسیا (اندوگونس)
شواهدی در دست نیست که انسان نئاندرتال با موسیقی آشنا بوده؛ ولی تاریخدانان پیدایش طبل و نی رو از اندوگونسها میدونن. اندوگونسها در مناطق معتدل و اطراف نیزار زندگی میکردن که معمولاً در مناطق نیمه گرم از درختان میان تهی رشد میکنه.
زمانیکه باد از بالای نیها میگذشت آوازهای خوشآیند , بشر رو متوجه نی میکنه. بشر برای اولین بار از نی آلت موسیقی میسازه. پرندگانی به نام دارکوب زمانی که توسط منقار خود در درختان میکوبیدن از آن درختان آواهای خوشایند بدست می اومد.
بعد از اون بشر یاد گرفت که با ضربه زدن چوب کوچک بالای چوب بزرگتر بهخصوص درختانی که تو خالی هستن، صداهای خوشآیند به دست میاد. در مراحل اول بشر طبل رو به مثابه زنگ خطر در مواقع اضطراری و شکار استفاده میکرد.
بعداً برای اینکه دیگران بدونن در چه خطر یا حالتی هستن انواع نواختن طبلها رو اختراع کردن. در شبهای تاریک نی و طبل, رقص آواز خوانی و پایکوبی میکردن تا شب رو بیدار بمونن.
بدینترتیب با نواختن نی و طبل در شبها تجاربشان بیشتر شد. در انتها , این موسیقی در مدت ۵۰ الی ۷۰ هزار سال به موسیقی امرازی تبدیل شد.
تاریخچه و پیدایش موسیقی در یونان
یونانیها هِرمس (خدای بازرگانی و بازرگانان) رو به شکرانه بخشیدن موسیقی ستایش میکردن. اما هِرمس خدای بازرگانی و بازرگانان بود و به نظر ما بعید میاد که بتونه با موسیقی سر و کاری داشته باشه؛ ولی از نظر دور نباید داشت که او در عین حال پیک و قاصد خدایان دیگر نیز بود.
قطعاً هنگامی که او ضمن گردش و سیاحت در ساحل دریای مدیترانه بود گاوی رو که از برادرش آپولون به سرقت برده بود پوستش رو به روی پوسته لاکپشت میکشه.
همچنین، شاخهای این گاو رو در محلی که دستهای لاکپشت از پوست بیرون میآمده سفت میکنه. سپس بهوسیله تکه چوبی، ریسمانهایی رو از بالای شاخها به داخل بدنه پوست لاکپشت سفت میکنه و شروع به ساز زدن میکنه و نام این ساز رو «لیر» می ذاره.
پیدایش موسیقی در چین و ژاپن
چینیها خیلی پیش از این با موسیقی آشنایی داشتن. ۴۵۰۰ سال پیش از این، پادشاه مقتدری به نام هائونک تیفرمان داد تا موسیقی رو اختراع کنن و چهچهه مرغان و زمزمه جویباران رو سر مشق دانایان و خردمندان کشور خویش قرار داد.
در فرهنگ ژاپن روزی و روزگاری الهه خورشید قهر کردو به پناهگاه خود خزید، مردم هر چی عقلشون رو روی هم ریختن جز این حیلهای بخاطرشون نرسید که با سرودن آواهای متوالی و پیوسته، اون رو به بیرون اومدن تشویق کنن.
حتی امروز هم در ژاپن به هنگام وقوع کسوف، مردم به خواندن آوازهای فوقالعاده قدیمی متوسل میشن.
تاریخ و پیدایش موسیقی در ایران
امپراتوری اشکانی (۲۴۷ پیش از میلاد تا ۲۲۴ پس از میلاد) شاهد افزایش تصاویر متنی و نمادین از فعالیتها و سازهای موسیقی بود.
قرن دوم پیش از میلاد، راتا (شاخ نوشیدنی) اشکانی که در پایتخت باستانی نساء یافت میشه، شامل برخی از واضحترین تصاویر موسیقیدانان اون زمان هستش.
شواهد تصویری مانند پلاکهای سفالی، نوازندگان زن چنگ رو نشان میدن، در حالی که پلاکهایی که از بابل به دست میان، زهها، و هم سازهای زهی (چنگ، عود و غناب) و سازهای کوبهای (دف و کلاپر) رو نشان میدن.
مجسمههای برنزی از Dura-Europos لولههای بزرگتر و آئولوهای دوتایی رو به تصویر میکشن. آشکارا از موسیقی در مراسم و جشنها استفاده میشد.
پیشنهاد مطالعه: آشنایی کامل با آلات موسیقی ( ایرانی و خارجی )
فریز سنگی دوران اشکانیان در هاترا عروسی رو نشون میده که در اون نوازندگان نیز حضور دارن، ترومپت، تنبور و انواع فلوت مینوازن. سایر شواهد متنی و شمایل نگاری نشان دهنده تداوم برجستگی خنیاگران گوسان هستش.
با این حال، مانند دوره هخامنشی، نویسندگان یونانی همچنان منبع اصلی اطلاعات در مورد موسیقی اشکانی هستن. استرابون نوشته که گوسان آوازهایی رو یادمیگیرد که داستانهای خدایان و اشراف رو تعریف میکنه، در حالی که پلوتارک بهطور مشابه گوسان رو در ستایش قهرمانان اشکانی و تمسخر قهرمانان رومی ثبت میکنه.
پلوتارک همچنین ثبت میکنه که بسیار حیرتزدهاست، که راپترا (طبلهای بزرگ) توسط ارتش اشکانی برای آماده شدن برای جنگ استفاده میشد.
موسیقی در دوران ساسانیان
با این حال، دوره ساسانیان (۲۲۶–۶۵۱ پس از میلاد)، شواهد فراوانی از موسیقی به جا گذاشته. این هجم از آثار ساسانی حاکی از فرهنگ برجسته موسیقی در امپراتوری، به ویژه در مناطق تحت سلطه زرتشتیان هستش. بسیاری از شاهنشاهان ساسانی از طرفداران سرسخت موسیقی بودن، از جمله بنیانگذار امپراتوری اردشیر اول و بهرام پنجم.
خسرو دوم (حکومت ۵۹۰–۶۲۸) برجستهترین حامی بود و سلطنت او به عنوان عصر طلایی موسیقی ایرانی تلقی میشد. از نوازندگان در خدمت خسرو میتونیم به آزادوار چنگی، بامشاد، نکیسا، رامتین، سرکش و باربد که معروفترین آنها بود اشاره کنیم.
پیشنهاد مطالعه: الفبای موسیقی
این نوازندگان صرفا بهعنوان نوازندهها فعالیت نمیکردن، بلکه نوازنده هایی بودن که هم به عنوان شاعر دربار و هم به عنوان موسیقیدان کار میکردن؛ در امپراتوری ساسانی تفاوت چندانی بین شعر و موسیقی وجود نداشت.
مهمترین مُهرنگارههای خنیاگری (:موسیقی) در جهان
باید از آنچه که در «چوغامیش» خوزستان برجای مانده، یاد کرد که در سالهای ۱۹۶۱–۱۹۶۶ میلادی، یافت شدهاست. این مهرنگاره ۳۴۰۰ ساله؛ سیمایی از بزم رامشگران رو نشان میده. در این بزم باستانی، دستهای خنیاگر (نوازنده) دیده میشوند که هر کدام، به نواختنسازی سرگرم هستن.
چگونگی نواختن و نشستن این رامشگران، نشان میده که آنها، نخستین دسته خنیاگران(:ارکستر) جهان هستن. در این گراه رامشگران، میبینیم که نوازندهای «چنگ» و دیگری «شیپور» و آن دیگر «تنبک» مینوازد. چهارمین رامشگر در این میان، خوانندهای هستش که «آواز» میخونه.
دوره نخست از آمدن نژاد آریایی به سرزمین ایران تا انقراض دولت ساسانی انواع سازها و ادوات رایج موسیقی عصر هخامنشیان و پیش از اسلام. موسیقی ایران در عهد ساسانیان دوره دوم از طلوع اسلام تا عصر حاضر موسیقی ایران پس از اسلام, هجوم مغول و دگرگونی اوضاع ایران و شروع انحطاط علمی و هنری ظهور دولت صفوی و وضع هنر و موسیقی پادشاهان قاجاریه و مختصری از تاریخ موسیقی ایران در این دوره تأثیر شعبه موزیک دارالفنون در حفظ موسیقی ملی در زمان ناصرالدین شاه, همه و همه روندی بود که موسیقی در این گوشه از جهان طی کرده.
تاریخچه موسیقی در آمریکای شمالی
یکی از قبایل آمریکای شمالی معتقدن که موسیقی از جانب یکی از خدایان به نام تسکانی-پوکا مرحمت شده و چنین میپندارند که او پلی از لاکپشتها و نهنگها ساختهاست که در موقع آواز خواندن و نوازندگی با استفاده از آن خورشید صعود میکنه.
ورود موسیقی در حبشه
حبشیها نیز خدائی دارن به صورت کبوتر و از نظر آنها این خداوند خواندن و نوشتن رو به آنها آموخته و موسیقی رو به اون ها عطا کرده.
پیدایش موسیقی ژرمنی
در افسانههای ژرمنی هایمدال قاپچی آسمان ها، شیپور غولآسایی داره که آن رو زیر شجره الحیات دفن کرده و هر موقع اون رو به صدا دربیاره قیامت آغاز میشه.
او در آن لحظه همه خوانندگان و موسیقیدانان رو در پناه خود خواهد گرفت و چون خود او نیز موسیقیدان و آوازخوان بودهاست برای آنان شفاعت خواهد کرد.
بدین نحو تمام ملل قدیم تاریخ و داستان، پدید آمدن موسیقی رو با قصهها و افسانهها درامیختن حتی در قرون وسطی نیز اینطور فکر میکردن که موسیقی رو یوبال پسر کاین اختراع کرده.
پیدایش موسیقی در ماداگاسکار
از طرف دیگر به ابن دلیل که موسیقی رو عطیه خدایان میدونستن، اون رو وسیله نزدیک شدن به خدایان و نیروهای ماوراءالطبیعه قرار دادن.
با توسل به اون از طرفی چشم زخم و ارواح خبیثه رو از خود میروندن، مرگ و بیماری رو طرد میکردن و از انقلابات جوی و حریق احتراز میکردن، و از طرف دیگه برای جلب عطوفت خدایان، نزول باران و برکت و باروری مزارعشون دعا میکردن.
یکی از مبلغین مذهبی به نام سبیره صحنهای از مداوای به وسیله موسیقی رو که خود در ماداگاسکار ناظر و شاهد آن بودهاست بدین شرح میده:
( روزی دوباره مراسم رقص برگزار میشد به طرز مخصوص جوال خانه رو به صحن حیاط آورده در کنار یک سکه نقرهای توی هاونی چوبی گذاردند و روی هاون حصیری پهن کرده بیمارانی رو که به طرز شگفتآوری بزک کرده بودند روی آن نشاندند، بعد طبلها، گیتارهای بومی و فلوتها رو به صدا دراوردند.
تمام ساکنین ده گرداگرد بیمار حلقه زده در حین آنکه زنان و دختران آوازی یکنواخت میخواندند مردان و کودکان پیوسته دست میزدند، در این موقع زنی که برای این موقع خاص برگزیده شده بود و از خاندان سرشناسی به نظر میآمد برخاست و برقص آغاز کرد.
در همین احوال زنی که پشت سر بیماران پنهان شده با بیلی که در دست داشت به شدت بر صفحه فلزی لبه تیزی که از طناب کهنهای آویخته بود، ضربه میزد بدینصورت پهلوی گوش بیماران سر و صدای کر کنندهوحشتناکی پدید میآمد.
آنان گمان میداشتند بدین نحو میتوانند روح خبیث رو از بدن بیمار خارج کرده به جان یکی از رقص کنندگان بیندازند )
تست صدا و آموزش خوانندگی در آکادمی خوانندگی پورپروین
آکادمی خوانندگی پورپروین ، یکی از مراکزی است که پیش از هرکاری سعی میکند این مفاهیم پایهای چگونگی سالم نگه داشتن صدا را به علاقمندان آموزش دهد تا هنرجویان در مسیر آموزش خوانندگی دچار آسیب نشوند و بدون هیچ زحمتی به هنر مورد علاقهی خود ادامه دهند.
توجه داشته باشید آکادمی پورپروین پکیج دوره جامع آموزش خوانندگی به صورت غیر حضوری را برای شما فراهم کرده تا شما به رویای خودتون دست پیدا کنید. همچنین برای تست صدای رایگان می توانید با شماره ۷۷۸۹ ۳۸۳۸ ۰۲۱ تماس بگیرید.