تفاوت صداسازی و سلفژ در چیست؟  هر دو از مسائل مهم و اساسی خوانندگی هستند. هر فردی که قصد دارد به طور جدی مسیر خوانندگی را آغاز کند نیاز دارد تا از آموزش صداسازی آغاز کرده و همواره با رعایت آنها صدای خود را در بهترین حالت نگاه دارد.

مسئله تفاوت صداسازی با سلفژ درنوع نگاه و تمارینی است که فرد باید انجام دهد. در ادامه با تعریف هر دو مورد گفته شده سعی می‌کنیم تا درک بهتری از مبانی خوانندگی را به شما ارائه دهیم.

شروع آموزش صدا سازی و سلفژ

در صدا سازی و سلفژ تمرینات مختلفی صورت می گیرد که گاهی اوقات بسیار متفاوت از هم و بعضی موارد هم شبیه به هم هستن و نمی‌توان صداسازی و سلفژ صدا را به خوبی از هم تشخیص داد.

هر چند که در ادامه خواهیم گفت تمرکز هر بخش بر چه مواردی خواهد بود. امّا مسئله مهم آن است که بدانید دانستن هر دو مورد برای تبدیل شدن به خواننده حرفه‌ای ضروری خواهد بود.

بسیاری از خوانندگان بزرگ نیز همچنان تمرینات اولیه را انجام می‌دهند تا صدا و حنجره خود را در بهترین شکل نگه داشته و همواره با تکنیک‌های به روز موسیقی پیش روند.

اگر شما نیز قصد دارید تا مسیر خوانندگی را به صورت حرفه‌ای ادامه دهید باید هم صداسازی و هم سلفژ را که از دروس پایه یا مبانی اصولی در آموزش علمی موسیقی هستند را بیاموزید. در این محتوا خواهیم آموخت که  سلفژ و صداسازی  هر کدام از چه بخش‌های کلی تشکیل می شوند و چه تاثیراتی در یادگیری خوانندگی خواهند داشت.

صدا سازی چیست؟

شاید قصد داشته باشید تا لرزش صدای خود را کنترل کنید. یا نفس گیری بین هر کلمه‌ای که می خوانید سخت و مشکل جلوه کند و گاهی نحوه ایستادن خود را تغییر می‌دهید و متوجه می شوید صدای شما رسا‌تر شده است امّا درک نمی‌کنید دقیقا چطور این مسئله شکل گرفته است! همه این مسائل به صداسازی مرتبط است.

تمرکز صداسازی بر توسعه صدای خواننده یا گوینده است. به گونه‌ای علمی است که باعث ایجاد کنترل و تقویت حنجره، ماهیچه‌ها و عضلات درگیر در این بخش می‌شود. همچنین، علاوه بر آن به ما می آموزد که چگونه بهتر از این اعضا مراقبت کرده و تمرینات متنوعی در زمینه تغذیه سالم، جلوگیری و بهبود گرفتگی صدا و … را به ما می آموزد.

در آموزش صداسازی و یا آموزش آواز از ابتدا تکنیک‌های اولیه تا حرفه‌ای‌ترین نکات مطرح می‌شود. تکنیک هایی که مربی بیان می‌کند در ابتدا تاکید دارد تا چگونه تارهای صوتی خود را آماده کنیم تا در هنگام خوانندگی کمترین میزان فشار بر آنها وارد شود. ممکن است فردی که برای آموزش خوانندگی در تلاش است، با فشار وارد آوردن بیش از حد بر خود یا مسائل دیگر، آسیب‌های به فک، ریه، معده و حنجره وارد آورده باشد که در ابتدا بررسی خواهد شد. همچنین، اگر مشکلی نداشت، مربی توضیح خواهد داد که این اشتباهات چگونه ممکن است شکل گیرد.

سپس، به نحوه آموزش تنفس صحیح پرداخته می‌شود. همچنین تمریناتی برای گرم کردن فک، صورت و زبان آموزش داده خواهد شد. همان طور که دقت می‌کنید، تا به اینجا مسائلی که مطرح کردیم، همگی به نوعی فیزیکی بوده اند. این بخش‌های ابتدایی مانند سازی است که قصد کوک کردن آن را داریم. امّا آموزش خوانندگی و صداسازی به اینجا منتهی نمی‌شود بلکه با انواع تقسیمات صدایی آشنا می‌گردید. یاد خواهید گرفت که ریجسترهای صوتی متفاوت را بشناسید و صداهای وکال فرای، سینه، میانی، سر و فالستو را به درستی انجام دهید.

یکی از نکات مهم دیگر نحوه بیان کلمات در آموزش خوانندگی است. اگر دقت کرده باشید، برخی خوانندگان کلمات را به خوبی ادعا می‌کنند. یادگیری این مسئله نیز از بخش‌های آموزش صداسازی خواهد بود. در مراحل بالاتر به فضاسازی در دهان و گلو، وسعت دادن صدا و همچنین ویبراتو و … پرداخته می‌شود.

امیدواریم با اشاره به بخش‌های مختلف صداسازی و روند آن تصویری از آنچه در این بخش یاد خواهید گرفت شکل داده باشیم. در ادامه به معرفی سلفژ خواهیم پرداخت و در انتها تفاوت این دو را بررسی خواهیم نمود.

سلفژ خوانندگی چیست؟

سلفژ (Solfege) کلمه‌ای فرانسوی است که چارچوبی را فراهم کرده تا معماری ساختار موسیقی را بهتر بشناسیم. سلفژ که در فارسی با نام سرایش نیز شناخته می‌شود بر آموزش نت‌ها و بسامد آوا تاکید دارد. نت‌های «دو ر می فا سول لا سی دو» را می‌توان الفبا یا پایه‌های این معماری در نظر گرفت. به این ترتیب می‌توانید در نواختن و خواندن هماهنگی لازم را ایجاد کنید. این سیلابل گذاری باعث شده تا خواندن راحت‌تر گردد.

یک خواننده خوب باید شنونده خوبی نیز باشد و بتواند با تمرین و تکرار نت‌ها و ملودی‌ها را بشناسد تا بتواند صدای خود را با آن هماهنگ نماید. در آموزش خوانندگی سلفژ صدا با تمرینات مختلف و مداوم کمک می‌کند تا فرد رابطه بین نت‌های مختلف و آوای هر کدام را یاد گیرد و از هم تشخیص دهد. برای اطلاعات بیشتر مقاله سلفژ چیست را بخوانید.

به معنای دیگر در سلفژ شما یاد خواهید گرفت که چطور موسیقی که قرار است شعر آن را بخوانید اجرا باید گردد. اهمیت سلفژ را نمی‌توان انکار نمود و باید از ابتدا آن را به درستی یاد گرفت. یادگیری آن باعث می‌شود درک صحیحی از موسیقی داشته باشید.

سیستم سلفژ یا سلفا یک سیستم بنیادی و اصلی است و در همه جای دنیا به کار برده می‌شود به همین ترتیب موسیقی دانان می‌توانند در هر جایی که هستند به تولید موسیقی خود بپردازند. ممکن است در ابتدای راه تنها خوانندگی برای شما مهم باشد، امّا با یادگیری دقیق سلفژ می‌توانید روزی موسیقی خود را بنویسید و از اجرای آن لذت ببرید.

بخش‌های سلفژ

سلفژ از سه مبحث اصلی تشکیل شده است:

• کانتاتی (صدا خوانی)
• پارلاتی (وزن خوانی)
• دیکته موسیقی

کانتاتی (صداخوانی)

در بخش اول؛ صدا خوانی یاد خواهید گرفت که هر یک از نت‌ها دقیقا چگونه و در چه گامی‌باید به درستی خوانده شود.

پارلاتی (وزن خوانی) و دیکته موسیقی

در وزن خوانی تمرکز اصلی بر ریتم و الگوی موسیقی است و پس از آن دیکته موسیقی مطرح می‌گردد که دیکته صدا و تمرین و تکرار برای افزایش مهارت مطرح خواهد شد. اگر هر بخشی را متوجه نشده اید نگران نباشید، در آموزش خوانندگی به تفصیل تمامی مبانی با تمرین و تکرار مطرح می‌گردد.

امّا بطور کل از نظر آکادمیک و آنچه که در دانشگاه‌ها تدریس می‌گردد، آن است که در سلفژ خواندن و نوشتن نت‌ها و درک تئوری موسیقی مطرح می‌شود که سلفژ بیشتر از هر چیز بر بخش نت خوانی تاکید دارد. یاد گیری سلفژ علاوه بر خوانندگان، برای آهنگسازان و هنرجویان سازهای مختلف بسیار مفید بوده و تاکید می‌گردد.

تفاوت سلفژ و صداسازی

اهمیت هر دو برای یادگیری و ادامه مسیر بسیار بالا و نکته اساسی در یادگیری هر دو تمرین و تکرار است.

تا اینجا از تفاوت صداسازی و سلفژ متوجه شدیم که تمرکز صداسازی بیشتر بر تقویت اندام درگیر برای خوانندگی است. در آموزش صدا سازی یاد خواهیم گرفت که چگونه تمرکز و تسلط کافی بر حنجره خود داشته باشیم تا بتوانیم صدای دلخواه و صحیح را اجرا کنیم. همچنین تکنیک‌های تنفس، گرم کردن صدا و حنجره و رجیسترهای صوتی را درک کرده و با انواع تقسیمات صدایی آشنا خواهیم شد.

در کلاس صداسازی و سلفژ یاد خواهیم گرفت که چطور صدای خود را کنترل کرده و به محدوده‌های مختلف صوتی دست پیدا کنیم. تمرینات آموزش خوانندگی در این بخش بیشتر فیزیکی خواهد بود تا فرد بتواند با کمترین فشار بر خود بهترین صدا را ایجاد کند.

انجام تمرینات این بخش برای همه افراد ضروری خواهد بود. ممکن است فردی صدای زیبایی داشته باشد، امّا به دلیل آنکه آموزش کافی ندیده است فشار بیش از حد بر حنجره خود وارد کرده و در زمانی زود صدای خود را از دست دهد. صداسازی کمک می‌کند تا یاد بگیریم چگونه صدای خود را حفظ کرده و با تمرین تکنیک‌های آن خواننده‌ای بهتر و موفق‌تر باشیم.

در کنار صداسازی، مسئله سلفژ نیز ضروری است. هر فردی که قصد دارد در این راه قدم بردارد باید بتواند نت‌ها یا الفبای لازم برای ادامه مسیر را به خوبی بشناسد. در واقع در سلفژ ما صدای خود را به خوبی کوک کرده ایم و حالا دفتر نت را جلوی خود باز خواهیم کرد تا آهنگ دلخواهمان را بخوانیم. برای انجام این کار باید علاوه بر نت ها، ریتم و الگوهای موجود را بشناسید.

همچنین پس از مدتی باید بتوانید در ذهنتان محل قرار گیری نت را تشخیص دهید. ممکن است در ابتدای کار سخت برسد، امّا با تمرین مداوم می‌توانید این تصور ذهنی را به خوبی ایجاد کرده و هر نت را براساس آنچه بر ساز نواخته می‌شود بخوانید. گاهی حتی ممکن است سازی وجود نداشته باشد، امّا شما باید بتوانید طبق نت‌ها بخوانید.

پس شاید بتوان گفت، صداسازی بیشتر (نه کاملا) بر بخش فیزیکی حنجره و اندام‌های دیگر تمرکز دارد، در حالی که سلفژ بیشتر تئوری بوده و باید با تمرین و تکرار هر دو مورد را ملکه ذهن خود کرد. اهمیت هر دو به یک میزان است و صرفا تمرینات ارائه شده در هر بخش متفاوت خواهد بود. بهتر است با آموزش صداسازی شروع کرده و در کنارش به یادگیری صحیح سلفژ نیز بپردازید.

تست صدا و آموزش خوانندگی در آکادمی خوانندگی پورپرین

آکادمی خوانندگی پورپروین، یکی از مراکزی است که پیش از هرکاری سعی می‌کند  تفاوت صداسازی و سلفژ را به علاقمندان به موسیقی آموزش دهد تا هنرجویان در مسیر آموزش خوانندگی دچار آسیب نشوند و بدون هیچ زحمتی به هنر مورد علاقه‌ی خود ادامه دهند. این آموزشگاه، چنین آموزش‌هایی را در قالب ویدئوهای آموزشی رایگان و پکیج‌ جامع دوره آموزش خوانندگی حرفه‌ای و قدرتمند در اختیار هنرجویان قرار می‌دهد. همچنین برای تست صدا می توانید به آکادمی خوانندگی پورپروین مراجعه کنید